Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD), her ay başında olduğu gibi yine geçtiğimiz ayın satış rakamlarını açıkladı. Coronavirüs salgınından, tabiri caizse, etkilenmeyen sektör Eylül ayında da rekor tazeledi.
Geçtiğimiz Ağustos ayında son on yılın rekorunu kıran Türk otomobil ve hafif ticari pazarı, bu kez tarihinin en iyi Eylül ayını geçirdi. Eylül ayında toplamda 90.619 adet satış yapabilen pazar, geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 115 oranında yükseliş gördü.
Sadece otomobil pazarı geçtiğimiz yılı ikiye katlayarak 71.296 adetlik satış yapabildi. Hafif ticari pazarındaki yüzde 189'luk artış ise dudak uçuklatıcı cinsten. Geçtiğimiz yıl sadece 6.684 adet satış yapan hafif ticari pazarı bu yıl 19.323 rakamına ulaşmış durumda.
2020 yılının ilk günlerinden beri pandemi sürecinde olan sektör, Ocak-Eylül ayları arasında 493.621 adetlik satış rakamına ulaşmayı başardı. Toplam satışın 388.690 adeti otomobiller olurken, 104.931 adet hafif ticari satışı ile yeni bir rekor kırıldı.
ODD'nin paylaştığı verilere göre 2020 yılının Ocak-Eylül dönemi, 2018 ve 2019 yıllarının önüne geçmiş durumda. Bu dönemin zirvesinde ise hala 663.000 adetlik satış ile 2015 yılı bulunuyor.
Peki Ama Vergiler?
Gelelim bizleri en çok ilgilendiren konu olan vergilere... Bildiğiniz üzere geçtiğimiz ay gelen ÖTV düzenlemesi ile birlikte otomobillerin vergi değerleri değişti. ODD, bizleri 2017 yılına götürerek değişimi gözler önüne seren bir grafik paylaştı.
Örneğin 2017 yılında vergi oranı yüzde 45 olan model sayısı 38 olarak kaydedilirken, 2020 yılında bu rakam 10'a kadar gerilemiş durumda. Öyle ki bir üst vergi değeri yüzde 50'de de 70 modelden, 51 modele kadar düşüş yaşanmış.
Madalyonun diğer yüzünde ise oldukça ilginç bir değişim var. 2017 yılının Eylül ayında yüzde 60 vergi bandına giren 68 farklı model bulunurken, düzenleme ile yüzde 80'e çıkan vergi bandında günümüzde 79 farklı model bulunduğu dikkat çekiyor.
Peki bu değişimin pazara ne gibi bir etkisi oldu? 2017 yılına bakıldığında yüzde 66.4 oranı ile yüzde 50'lik dilime giren otomobillerin pastadaki en büyük payı aldığını görüyoruz. Günümüzde oranı yüzde 45.7'ye kadar gerileyen bu segmentin yeni rakibi ise yüzde 80'lik vergi oranına sahip modeller olmuş. Yani segmentteki model sayısının artışı, kullanıcıları yüksek vergi ödemek "zorunda" bırakmış gibi görünüyor.
Düşük vergi dilimindeki model sayısının 10'a kadar gerilemesi ise satışlara direkt etki ederek pastadaki diliminin yüzde 12.1'e kadar düşmesine sebep olmuş.
Manuel'i Unuttuk
Uzun süredir yükselişte olan otomatik şanzımanlar, Eylül ayında da dikkat çeken bir yükseliş göstermiş. Eylül ayında satılan araçların yüzde 69.4'ü otomatik şanzıman ile gelirken, geri kalan yüzde 30.6 manuel şanzımanı tercih etmiş.
2020'nin Eylül sonunda Türk kullanıcılar yine B ve C segmenti otomobilleri değerlendirmiş durumda. Buna ek olarak kullanıcıların benzinli modellere yönelişi de devam ediyor. 2020 yılında satılan otomobillerin yüzde 52.2'si benzinli motora sahip. Geçtiğimiz yılın aynı döneminde bu rakam sadece yüzde 36.6'da kalmıştı.
Türk tüketicilerin kanı hibrit modellere ısınmaya başlıyor gibi görünüyor. Aydan aya yükseliş gösteren hibrit modellerin satışları da bu yıl toplamda 11.750 adede ulaşmayı başarmış. Bu yıl toplamda 261 adet elektrikli otomobil satışı da gerçekleştirilmiş.