Hazırlayan: Cihan Demir
Mercedes-Benz, 28 Haziran 1926’da kurulduğunda bambaşka bir çerçeve ve dünya görüşü kazandırmıştı. Bu marka tüm insanlık tarihine bolca zaman, konfor, mühendislik ve bilgi birikimi kazandırdı. Bilenleriniz Karl Benz kadar, Gottlieb Daimler’in ve Wilhelm Maybach’in ve hatta Bertha Benz’in yalnızca marka için değil bütün insanlık tarihi adına ne denli büyük işler başardıklarını bilirler.
Şimdi oturmuş bu yazıyı yazarken sadece otomobil severlerin değil, bütün insanlığın saygı duymasını beklediğim markanın logosuna bakıyorum. 3 kollu yıldız artık neredeyse 100 yaşında.
Galeri: Bruno Sacco'nun Tasarımları ile Hayat Bulmuş Otomobiller
Yukarıda saydığım isimler Mercedes-Benz’in kurucuları, beyni, markayı yaratan kişilerdi. Peki Bruno Sacco ismini duydunuz mu? Aslında bir otomobil tasarımcısının Mercedes-Benz’i Mercedes-Benz yapan kişi olduğunu söylemek yanlış olmaz. Zira Mercedes-Benz sağlamlık, konfor, güç ve prestij algısını hem neredeyse 100 yıllık bilgi birikimine hem de Bruno Sacco’ya borçludur desem yanılmış olmam…
O halde gelin kimmiş bu Bruno Sacco beraber bakalım. Sacco, 12 Kasım 1933’te İtalya’nın Udine şehrinde doğdu. 1951’de 18 yaşında ilk defa Studebaker Commander Regal modelini İtalya’nın Tarvisio caddelerinde gördüğünde artık ne olacağını biliyordu. Kendisi o anı “Hayatımla ilgili karar verdiğim andı. Ne yapacağıma, ne olmak istediğime karar verdiğim an.” olarak anlatıyor.
Sacco, Turin Politeknik Üniversitesinde makine mühendisliği eğitimi almaya başladı. Ancak makine mühendisliğinde tam olarak ihtiyacı olan estetik ruhu bulamadığı için İtalya’dan Almanya’ya taşınmadan önce ünlü otomobil tasarım stüdyoları olan Pininfarina ve Ghia gibi stüdyolarda iş aramaya başladı.
Ancak şansı Almanya’da yaver gitti ve Daimler-Benz AG kendisini 1958 yılında stilist olarak işe aldı. Aslında Bruno Sacco Almanya’ya sadece öylesine uğramak istiyordu. Sadece kısa bir süre Daimler’de çalışma planı vardı. Ancak Bruno Sacco’da kendi hayatıyla ilgili planlar yaparken, kaderin kendisi onu çoktan dünyanın en iyi, en ikonik otomobillerinin dizaynını yapan kişi olarak atamıştı bile.
Galeri: Aşkla Tasarlayanların Hikayeleri: Bruno Sacco
Annemarie Ibe’ye aşık olan Bruno Sacco beklemediği şekilde çapasını Almanya’nın topraklarına ömür boyu atmıştı bile. Zira Annemarie Ibe ile evlendikten yalnızca bir sene sonra ikiz kızları dünyaya geldi ve artık Almanya’dan gitme planlarını yeniden gözden geçirmeliydi.
1974’te Daimler’in baş mühendisi oldu. 1975 yılında ise Daimler’in Sindelfingen’deki stil merkezinin başkanlığını, Friedrich Geiger’den devraldı. Neredeyse çeyrek yüzyıl boyunca, 1999 senesinde emekli olana kadar Mercedes-Benz’in, ihtişamlı stil merkezinde her Mercedes yol otomobilinin, her Mercedes kamyonunun, her Mercedes otobüsünün tasarımından bizzat sorumlu oldu…
“Bir Mercedes Benz her zaman bir Mercedes-Benz gibi görünmelidir.” diyor Bruno Sacco. Esasında Bruno Sacco’nun Daimler-Benz’deki üretim ve tasarım kültürünü anlaması biraz zaman almıştı. Çünkü burada bir şeyler sıfırdan yapılmıyordu. Her tasarım, her ürün belli bir bilgi ve birikimin üzerine inşa edilmeye çalışılıyordu. Bu her ne kadar onun tasarım felsefesine bir müdahaleymiş, engelmiş bir görünse de kendisine yol haritası olacak bir ifade buluyor sonunda.
“Şirketin kurucu ortaklarından Gottlieb Daimler’in ‘En iyisi ya da hiç.’ felsefesini benimseyip anladıktan sonra tasarımda izlemem gereken yönü daha rahat bulabildim.” diyor tasarım uzmanı. Şöyle birkaç adım geriye çekilip çerçevenin içinde bulunanlara uzaktan baktığımızda Bruno Sacco’yu bu kadar efsaneleştiren şeylerin aslında iki ana tasarım felsefesi altında incelenebileceğini görüyoruz.
Bu tasarım felsefelerinden ilki “yatay homojenlik”. Yatay homojenlik, bir modelin ürün gamında bulunan bütün ürünlerin ortak bir stil unsuru barındırması gerektiğini, en küçükten en büyüğe bütün otomobiller arasında güçlü ve görsel bir ilişki olması gerektiğini savunan bir tasarım felsefesi.
Bunu da oku
Bir diğeri ise “dikey yakınlık”. Dikey yakınlık tasarım felsefesi ise ürün gamında bulunan ve bir önceki nesilde kalmış olsa bile otomobillerin halefleri tarafından stilistik olarak modası geçmiş hale getirilmemesi ve tasarımın zamansız olması gerektiğini savunan bir tasarım felsefesi.
Bu iki tasarım felsefesini olduğu gibi yansıtan ve Bruno Sacco’nun imzası niteliğinde olan bir Mercedes modeli de var tabii ki. Mercedes-Ben W201 Bruno Sacco’nun imzası niteliğinde bir otomobil. 1982’den 1993’ye kadar üretildi ve aslında Mercedes-Benz markasının sağlamlık, lüks, konfor ve prestij algısını yaratmasına yardımcı oldu. Zira bu model neredeyse birkaç neslin aklına “Mercedes-Benz” denince gelen modeldir.
Sacco aynı zamanda aşağıda kasa kodları verilmiş olan bir çok Mercedes-Benz modelini tasarladı ve markanın imajına imaj kattı. Bu modeller W140, W123, R129, R220 ve R320 gibi marka tarihinde oldukça ikonik ve yer edinmiş modellerdir.
Bruno Sacco yalnızca bir markanın stil ve imza unsuru olmadı aynı zamanda bu başarıları da sayısız ödülle taçlandırdı. Yüzyılın en iyi 25 Otomobil Tasarımcısından biri seçildi ve anavatanı İtalya’dan Likayat nişanı ile onurlandırıldı. 2002 yılında ise Udine Üniversitesinden fahri doktora unvanı kazandı.